هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم.
با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید

تلفن: 88769075 - 021  پیامک: 3000451213

نظــــــر مـــردم
بلاتکلیفی لایحه رتبه‌بندی معلمان / یک شهروند: لایحه رتبه‌بندی معلمان پس از 9 سال همچنان بلاتکلیف است، انصافاً حق ما معلمان این همه بی‌توجهی نیست. معلمان هیچ‌گونه دریافتی بجز همین حقوق ندارند، لطفاً پیگیر لایحه رتبه‌بندی معلمان باشید.
پله برقی 8 میلیون به بنده ضرر وارد کرد/ پرویز نوری: مطلبی در تاریخ 8 بهمن در صفحه حوادث چاپ کردید درخصوص گرفتار شدن پیرمرد و پیرزن در پله برقی. بنده هم حدود 20 روز پیش همین اتفاق برایم افتاد و در حدود 8 میلیون تومان ضرر به من وارد شد و با شهرداری هم تماس گرفتم اما نتیجه‌ای نداشت. لطفاً پیگیری نمایید.
تخفیف به انواع بیمه‌نامه خودرو/ یک شهروند: با توجه به شرایط منع عبور و مرور خودرو از ساعت 9 شب تا 4 صبح ضرورت دارد در نرخ انواع بیمه‌های خودرو و عوارض سالانه شهرداری تخفیف داده شود تا افرادی که درخصوص کرونا متضرر شده‌اند بیش از این متضرر نشوند.

دکتر لطفعلی بخشی
اقتصاددان
تورم به‌عنوان مهم‌ترین بلیه‌ای که در کشور وجود دارد، از جنبه‌های مختلف روی بخش‌ها و گروه‌های مختلف جامعه اثر منفی می‌گذارد و هرچه رشد این نرخ افزایش یابد تبعات منفی آن نیز بیشتر و گسترده‌ترخواهد شد. بررسی آثار تورم از هر جنبه و منظری نابودکننده زندگی اقشار کم درآمد و متوسط جامعه است. تأثیر تورم دو رقمی روی اقتصاد را می‌توان از طرف عرضه و تقاضا بررسی کرد. به این معنا که تورم بالا درکنار مصرف کنندگان، تولیدکنندگان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. دربخش تقاضا، مردم به سه دسته تقسیم می‌شوند، دسته نخست افرادی که شغل ندارند و درنتیجه درآمدی هم به دست نمی‌آورند. دسته دوم کسانی که حقوق بگیر هستند و درآمد محدودی دارند و دسته سوم کسانی که درآمد بالایی دارند. ازمیان این گروه‌ها دو گروه نخست بیشترین آسیب را از تورم بالا متحمل می‌شوند. درواقع تأثیر تورم دو رقمی براین دو گروه یعنی افراد بدون درآمد و افراد با درآمد پایین از دو جهت تأثیرگذار است. از یک سو تورم بالا باعث می‌شود تا سبد هزینه‌های این گروه‌ها بشدت کوچک شود. این افراد برای متعادل کردن دخل و خرج خود مجبور می‌شوند تا برخی از کالاها و خدمات را از سبد هزینه خود حذف کنند و با شدت گرفتن تورم حتی اقلامی مانند گوشت و شیر هم بتدریج حذف می‌شود. از طرف دیگر تورم بالا باعث می‌شود تا این گروه‌ها که بخش اعظم جامعه را تشکیل می‌دهند قدرت خرید خود را برای کالاهای سرمایه‌ای مانند مسکن، خودرو و حتی کالاهای مصرفی بادوام مانند لوازم خانگی از دست بدهند و خرید این کالاها به آرزویی دست نیافتنی برای آنها تبدیل شود. تداوم این وضعیت باعث می‌شود، اقشار کم درآمد و متوسط جامعه فشار زیادی را تحمل کنند. علاوه براین امید آنها به آینده نیز از بین می‌رود و امیدی برای پس‌انداز ندارند. این درحالی است که درچنین شرایطی، برخی افراد که سرمایه دارند، برای کسب سود یا حفظ ارزش دارایی‌های خود به خرید کالاهایی مانند خودرو، مسکن، ارز و طلا با هدف سرمایه‌گذاری اقدام کنند، موضوعی که خود باعث تشدید تورم می‌شود. درهمین زمینه پیش‌بینی می‌شود که میزان افزایش حداقل دستمزد کارگران برای سال آینده به بالاترین میزان درتاریخ کشور برسد، اما همین افزایش دستمزد و حقوق کارمندان دولت خود به‌عنوان عاملی برای رشد بیشتر تورم خودنمایی می‌کند. اما همانگونه که اشاره شد، تنها مصرف کنندگان از تورم دو رقمی متأثر نمی‌شوند و بخش تولید نیز از تبعات منفی آن لطمه می‌بیند. در شرایطی که به‌دلیل رشد نرخ تورم، قیمت مواد اولیه برای تولیدکنندگان درکنار سایر هزینه‌های تولید افزایش می‌یابد، تولیدکنندگان نیز مجبور می‌شوند تا قیمت محصول نهایی خود را افزایش دهند. اما دولت برای حمایت از مصرف کنندگان اقدام به قیمت‌گذاری در برخی از کالاهای اساسی می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود تا تولید صرفه اقتصادی خود را از دست بدهد و بتدریج برخی از واحدهای تولیدی از چرخه تولید خارج شوند. بدین ترتیب سمت عرضه نیز دچار آسیب و کاهش می‌شود و موجب می‌شود تا روند افزایشی قیمت‌ها شتاب گیرد. بنابراین بخش‌های وسیعی از مردم بشدت از تورم‌ آسیب می بینند ‌‌و در مقابل صاحبان ‌و دارندگان اموال و‌کالاها از افزایش قیمت ها و‌ تورم سود کلانی عایدشان می شود. این روند بشدت جامعه را به سوی دوقطبی شدن هدایت می‌کند که نتایج  گسترده آن از قبیل افزایش جرم و‌خشونت و فساد و نا امنی و آشوب دامن همه افراد جامعه را خواهد‌گرفت.

امیرعلی ابوالفتح
کارشناس مسائل امریکا
همان طور که انتظار می‌رفت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین امریکا در دومین دادگاه استیضاح خود که به اتهام تشویق به شورش علیه دولت فدرال و حمله به ساختمان کنگره در ششم ژانویه برگزار شد تبرئه گردید. در جریان رأی‌گیری برای استیضاح و سپس محکومیت در جلسه دادگاه ترامپ که برای دومین بار انجام گرفت، 10 عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان به استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان رأی دادند و محکومیت رئیس جمهوری سابق در دادگاه سنا با رأی 7 سناتور جمهوریخواه همراه شد. این در حالی است که در جریان استیضاح نخست ترامپ هیچ عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان به استیضاح رأی ندادند و در جلسه دادگاه در سنا فقط یک سناتور جمهوریخواه – میت رامنی – ترامپ را گناهکار دانست.
این دو مقایسه نشان می‌دهد که حزب جمهوریخواه، حداقل در میان نخبگان جمهوریخواه حاضر در کنگره بر سر نحوه مواجهه با ادعاهای ترامپ در مورد انتخابات متقلبانه 2020 و حمله به ساختمان کنگره در ششم ژانویه، شکاف عمیقی ایجاد شده است. با این حال، اکثر قریب به اتفاق آنان، ادعاهای ترامپ برای زیر سؤال بردن نتیجه انتخابات و شورش هواداران وی در حمله به ساختمان کنگره را قویاً محکوم کردند، حتی سناتور میچ مک کانل، رهبر اقلیت جمهوریخواه سنا و بلندپایه‌ترین مقام جمهوریخواه امریکا بعد از تبرئه ترامپ، به انتقادت تند خود از رئیس جمهوری قبلی ادامه داد و وی را مسبب بحران سیاسی کنونی در کشور معرفی کرد. با این حال، جمهوریخواهان در نهایت ترجیح دادند که نام حزب آنان با موضوع «اولین رئیس جمهوری محکوم شده در دادگاه سنا »در تاریخ امریکا عجین نشود. این تصمیم، گرچه حزب جمهوریخواه را از یک بدنامی تاریخی نجات داد، اما بستری را برای اختلافات عمیق‌تر فراهم کرد. در این شرایط ترامپ که از پشتگرمی 74 میلیون رأی در انتخابات 2020 برخوردار است، در بیانیه‌ای که بعد از تبرئه خود صادر کرد، نوشت: «ما کارهای بسیاری  پیش رو داریم و... با همدیگر کاری نیست که نتوانیم انجام دهیم.» این بیانیه، احتمال نامزدی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2024 امریکا را قوت بخشیده است. در حال حاضر ترامپ بعد از نجات از دو استیضاح – که در تاریخ امریکا برای هیچ رئیس جمهوری رخ نداده است – احساس رویین تنی دارد و بسیاری از هواداران حزب جمهوریخواه، به وی به چشم «سوپرمن» نگاه می‌کنند. از این رو، شکست دادن رئیس جمهوری سابق در رقابت‌های مقدماتی انتخابات ریاست جمهوری 2024 برای هر نامزد دیگر جمهوریخواه تقریباً غیر ممکن خواهد بود.
با این حال، در درون حزب جمهوریخواه، ترامپ دشمنان قدرتمندی دارد که اگر نتوانند مانع بازگشت وی به کاخ سفید شوند، چه بسا این حزب را ترک کنند و به حزب رقیب یعنی حزب دموکرات جذب شوند. طی ماه‌های اخیر گزارش‌های مکرری از ریزش هواداران حزب جمهوریخواه منتشر شده است و حتی برخی از چهره‌های سرشناس این حزب اعلام کرده‌اند که در انتخابات گذشته، برای نخستین بار به نامزدهای غیر از نامزدهای حزبی رأی داده‌اند.
این صف آرایی میان ترامپ و حامیانش از یکسو و دشمنان و منتقدانش از سوی دیگر در داخل حزب جمهوریخواه با نزدیک‌تر شدن به زمان برگزاری انتخابات میاندوره‌ای در سال 2022 و انتخابات عمومی در سال 2024، فرصت را برای کسب مجدد قدرت در کاخ سفید یا هر یک از مجالس کنگره امریکا، کاهش می‌دهد. ضمن این که پیروزی ترامپ و یارانش در هر یک از این نهادها، به تضعیف جناح‌های مختلف حزب جمهوریخواه در برابر آن اندیشه‌ای که به‌عنوان «ترامپیست‌ها» شهرت دارند، می‌انجامد.
به هر حال آنچه مسلم است این که با وجود تبرئه ترامپ در دو استیضاح، حزب جمهوریخواه ماه‌ها و حتی سال‌های دشواری را پیش رو خواهد داشت.

هادی حق‌شناس
کارشناس اقتصادی
رئیس جمهوری به درستی در جلسه دیروز ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بر تصویب سریع‌تر بودجه به دور از مناقشات و مباحث سیاسی تأکید کردند و گفتند: «باید همه توجه کنیم که هر وقفه‌ در تصویب بودجه کشور می‌تواند به کلیت اقتصاد و از آن مهم‌تر به معیشت و زندگی مردم آسیب وارد کند.»در مباحث اقتصادی یکی از متغیرهای بسیار مهم و تأثیرگذار موضوعی است به نام «عدم قطعیت»، یعنی موقعیتی که با ایجاد نااطمینانی نسبت به آینده اثرات زیادی روی تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران اقتصادی، خصوصاً در بحث سرمایه‌گذاری می‌گذارد؛ به هر دلیل اگر فضای اقتصادی به سمت نااطمینانی و ابهام در قبال آینده برود ...
معمولاً سرمایه‌گذاران در رده‌های مختلف، از سرمایه‌گذاران کلان گرفته تا خردترین آنها یا تصمیم نمی‌گیرند ، یا اگر بگیرند روی به تصمیمات کوتاه مدت می‌آورند. به این معنا که سراغ روش‌هایی مانند بورس‌بازی و معامله‌گری در بازارهای غیر مولد می‌روند. اقتصاد ایران تحت تأثیر دو عامل فراگیری کرونا و سرنوشت تحریم‌های امریکا و برجام به طور خودکار در حال تحمل میزان بالایی از عدم اطمینان بسر می‌برد. مسأله تحریم‌های امریکا از سال 97 عملاً نه تنها «عدم قطعیت» حاکم بر اقتصاد ایران در سال‌های قبل از 92 را احیا کرد بلکه نوع رفتار ترامپ و مختصات تحریم‌های جدید، باعث تشدید بی سابقه این عدم قطعیت شد. همین عامل به تنهایی تقریباً تمام معادلات و فضای اقتصادی کشور را از خود متأثر کرد. از بهمن‌ماه سال گذشته تاکنون موضوع جهانی کرونا بار مضاعفی بر این وضعیت گذاشت و باز هم چشم‌اندازهای اقتصادی کشور را به سمت ابهامات بیشتری برد. این یعنی آنکه حتی اگر چالش بودجه را هم از اقتصاد ایران حذف کنیم، ما به طور خودکار در معرض دو مسأله بسیار مهم با دامنه تأثیرگذاری فوق‌العاده وسیع هستیم؛ در چنین شرایطی است که تکمیل مثلث تنش اقتصادی با موضوع بودجه کاملاً غیر عقلانی به نظر می‌رسد.
قوانین بودجه در اقتصاد ما دارای یک نقش بسیار اساسی و بنیادی در ایجاد چشم‌اندازهای یک ساله اقتصادی هستند چرا که بر کل سیاست‌های پولی، مالی، مالیاتی، ارزی، تجاری و صنعتی تأثیر می‌گذارند. به عبارتی حتی جزئی‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور به واسطه تعیین تعرفه‌ها، مالیات‌ها، قیمت ارز و... از قوانین بودجه سالانه متأثر می‌شوند. این بدان معناست که محتوای بودجه و البته به طریق اولی سرنوشت آن در هر مرحله‌ یک پیام و پالس برای بخش‌های مختلف اقتصادی کشور است تا آنها بر اساس همین پالس‌ها، نوع رفتار خود را برای آینده تنظیم کنند. با این توصیف، عدم تعیین تکلیف سرنوشت بودجه در زمان مشخص آن و البته در فضای آرام و احتمالاً رفتن به سمت وضعیت‌هایی نظیر اجرای بودجه چند دوازدهم، به آن معناست که نه تنها تصمیم‌گیران اقتصادی باید بخشی از سال را در تعلیق مضاعف برای تصمیم‌گیری درباره بودجه بمانند بلکه بخش دیگر سال را نیز با عدم اطمینان کافی نسبت به کیفیت بودجه و اجماع بر سر آن طی خواهند کرد. چالش بودجه در شرایط فعلی اما تنها این مسأله نیست؛ در این میان بحث کیفیت بودجه و محتوای منطقی آن هم مطرح است؛ اینکه قانون بودجه کشور در زمان مقتضی نهایی شود اما در فرآیند نهایی شدن کیفیت فنی آن تنزل یابد نیز فضای اقتصادی کشور را با عدم قطعیت مواجه خواهد کرد. کما اینکه تنش بیش از اندازه میان قوای مجریه و مقننه و برخی اظهار نظرهای شاذ سیاسی درباره بودجه، جز این پیامی به جامعه ندارد که این بودجه نه حاصل یک فرآیند همکاری کارشناسی بلکه محصول یک دعوای سیاسی است. با این تفاسیر لازم است برای بودجه سال 1400 که به جهات مختلف یک بودجه حیاتی برای کشور محسوب می‌شود سه عامل تصمیم‌گیری بموقع، بررسی فنی و منطقی بودجه و در نهایت پرهیز از کشمکش‌های سیاسی بر سر آن به طور دقیق رعایت شوند. کرونا و تحریم عواملی هستند که تصمیم‌گیری تمام و کمال درباره آنها در اختیار ما نیست و در عین حال تأثیرات بسیار عمیقی بر اقتصاد ما دارند. ما باید برای بهبود وضعیت اقتصادی بکوشیم و در قبال این دو عامل بیشترین حد از امکان تأثیرگذاری مؤثر را به دست بیاوریم؛ در چنین شرایطی قطعاً پذیرفته نیست که عامل سوم یعنی بودجه که کل سرنوشت آن در اختیار خودمان است را نیز تبدیل به مشکلی تازه کنیم. از فضای فعلی به نظر می‌رسد سال آینده از یک سو در حوزه برجام و تحریم‌ها سال مهمی برای کشور باشد و از سوی دیگر بابت موضوع کرونا شاهد تحولات و موقعیت‌های تازه‌ای باشیم، هر چند که جای امیدواری بالاست که آثار منفی هر دو این مسائل در سال 1400 تعدیل شوند، اما در هر صورت واضح است که یک بودجه پر مناقشه، دیرهنگام و غیرمنطقی و رؤیاپردازانه نمی‌تواند نقطه عزیمت مطمئنی برای کشور جهت رفتن به سمت این تحولات باشد.

محمد معصومیان
گزارش نویس
«برای خوردن بیسکوئیتی که مال خودم بود جوجه کبابم کردند، دوتا بشکه گذاشتند این طرف و آن طرف و مثل سیخ کباب من را بستند به یک چوب و چرخاندند و با میلگرد به کف پاهایم زدند.» این شرح یک شکنجه قرون وسطایی نیست، بخشی از خاطرات یک مصرف کننده مواد مخدر از زجرهایی است که در کمپ‌های غیرمجاز کشیده است. یادآوریی که باعث می‌شود تنش مانند خاری خشک در کویر بلرزد و ترس به صدایش بنشیند. خاطراتی تلخ که بین او و بیشتر مصرف کنندگان با سابقه موادمخدر مشترک است.
چندی پیش ویدیویی از شکنجه معتادان در حوض یخ یک کمپ ترک اعتیاد بسرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد. اما به‌نظر آن ویدیویی که اذهان مردم را مشوش کرد تنها نوک کوه یخی بود که بیرون از آب بود. آن‌طور که محسن فتاپور معاون پیشگیری بهزیستی استان تهران می‌گوید: «هر ماه در استان تهران یک یا دو مورد از این کمپ‌ها پلمب می‌شوند.» اما پایان نمی‌یابند و بازهم مانند قارچی سمی در گوشه‌های تاریک و دور از چشم رشد می‌کنند. کمپ‌هایی که بدون توجه به پروتکل‌های علمی و گاهی به خاطر ارزان بودن خدمات تبدیل به محلی برای گسترش مصرف مواد بخصوص در جنوب شهر تهران شده‌اند.
حیاط کوچک اما تمیز کمپ به همت بچه‌ها تازه شسته شده است. جوان و پیر لم داده‌اند روی فرش مندرس قرمز رنگی زیر آفتاب کم رمق زمستان و عده‌ای هم دلشان نمی‌خواهد تن از تخت بردارند. در تاریکی خوابگاه زیر پتو پناه گرفته‌اند و چرت‌ می‌زنند. کیوان کسی که به قول بچه‌ها تا امروز برای ترک به 100 کمپ در تهران و شهرستان رفته سرش را از زیر پتو بیرون می‌آورد و تکیه می‌زند به دیوار پشت تخت، نیمی از صورتش در تاریکی مانده و نیم دیگر روشنی آفتاب را پس می‌زند.
کیوان 2 ماه است از هروئین پاک شده: «اگر بخواهم از چیزهایی که در کمپ‌های غیرمجاز دیده‌ام تعریف کنم خیلی زیاد می‌شود اما بلاهایی که سر خودم آورده‌اند هم کم نیست. مثلاً یکبار آمدند از میدان شوش ما را جمع کردند گفتند می‌بریم‌تان جایی کار کنید و به شما پول می‌دهیم اما چند کیلومتر مانده  به مقصد، روی سرمان کیسه کشیدند تا نفهمیم کجا می‌رویم. بعد من را ول کردند داخل یک اتاق کوچک تاریک، چند روز بدون آب و غذا همین طور در تاریکی بودم و همه کارم را همانجا می‌کردم. چند روز بعد که آوردند هواخوری یکدفعه شروع ‌کردند با چوب زدن. غذایی هم که به همه می‌دادند آب لوبیا وعدس بود یا یک نان لواش برای هر وعده.» آنها کتک می‌خورند تا برای گرفتن پول شماره‌ای از خانواده به کمپ‌دار بدهند. کیوان می‌گوید در یکی از کمپ‌های شهرستان یکی را داخل قابلمه بزرگی گذاشتند و نمک و فلفل و پیاز رویش ریختند و زیر اجاق را روشن کردند: «کف قابلمه داغ شده بود و بدبخت که فکر کنم به زور 20 ساله بود و قد و قامتی هم نداشت روی پاهایش می‌پرید.»
در ایران دو نوع کمپ ترک اعتیاد متداول است؛ کمپ‌های اختیاری یا خود معرف که به ماده 15 معروف است و هزینه آن از همراه بیمار یا خود بیمار گرفته می‌شود و کمپ‌های اجباری که به ماده 16 معروف است. معتادین متجاهری که از سطح شهر جمع‌آوری می‌شوند بعد از طی کردن دوره غربالگری به این کمپ‌ها فرستاده می‌شوند. این کمپ‌ها کاملاً با پول دولت با سرانه روزی 28 هزار تومان برای هر معتاد اداره می‌شوند. در این میان قسم سومی هم وجود دارد که به کمپ‌های غیرمجاز یا زیرزمینی معروف هستند. کمپ‌هایی که در خانه‌های ییلاقی اطراف شهر یا باغ‌های حاشیه بنا شده‌اند و به هیچ کس هم پاسخگو نیستند تا روزی که کسی از آنها شکایت کند یا آدرسی از آنها به نیروی انتظامی یا بهزیستی داده شود.
 رئیس کمپی که در آن هستیم مانند تمام رؤسای کمپ‌های مجوزدار از کار کمپ‌های غیرمجاز شکایت دارد. او که سال‌هاست زیر نظارت بهزیستی کار می‌کند و نگران حرف زدن من با بچه‌ها در خلوت نیست، می‌گوید: «متأسفانه برای عده‌ای اعتیاد به تجارت تبدیل شده است. کسی به فکر ترک نیست و همه به منفعت خودشان نگاه می‌کنند. وقتی من می‌بینم فلانی نه پول مددکار می‌دهد نه پول روانشناس و دکتر، جیره غذایی را هم رعایت نمی‌کند و هر بلایی دلش خواست سر معتاد می‌آورد ناامید می‌شوم. این عادلانه نیست که ما اینجا زیر دوربین و نظارت حتی حق تو گفتن به بیمار را نداشته باشیم اما کسان دیگری همین کنار گوش ما راحت و با سود بیشتر هر کاری خواستند بکنند.»
مرتضی کتک خوردن و زجر کشیدن را اتفاقی عادی در کمپ‌های غیرمجاز می‌داند. وقتی از او می‌پرسم چرا شکایت نمی‌کنید؟ تمام بچه‌هایی که در حیاط هستند باهم شروع می‌کنند به توضیح دادن. یکی می‌گوید: «کی به حرف من مصرف کننده گوش می‌دهد؟» دیگری می‌گوید: «من با آن وضعم مگر اهل دادگاه و پاسگاه رفتن هستم؟» دیگری با خنده می‌گوید: «همان جلوی در پاسگاه بازداشت می‌شویم.» آن یکی از آن دور فریاد می‌زند: «خدایی هر بار که به این کمپ‌ها رفتم با خودم گفتم کاش بی‌ناموسی می‌کردم می‌رفتم زندان جای اینکه معتاد شوم.» اما شاید یکی از دلایل آن خستگی خانواده‌ها باشد که به خاطر ناامیدی آنها از ترک بیمار را به این مراکز می‌سپارند.
کمپ بعدی چند کیلومتری پایین‌تر از اتوبان ورامین است. جایی میان زمین‌های خشکی که فقط کیسه‌های نایلونی در آن روییده‌اند. احمد مسئول کمپ که خودش 20 سال تجربه اعتیاد داشته با صدایی خشدار و خشن اما لبخند به لب از تجربیاتش در کمپ‌های غیرمجاز می‌گوید: «این طریقه ترک دادن فقط کینه و رنجش ایجاد می‌کند و هیچ تأثیر مثبتی ندارد. من هر بار که از این کمپ‌ها بیرون می‌آمدم بیشتر مصرف می‌کردم. متأسفانه همکاران ما هنوز نمی‌دانند معتاد از هر لجبازی، لجبازتر است و با کتک و تحقیر و توهین هم هیچ کس ترک نکرده است. یک بیمار به پرستاری دلسوز احتیاج دارد؛ کسی که در زمان سخت ترک کردن او را درک کند و کنارش باشد.»
بچه‌ها با لپ‌های گل انداخته و چشمانی مشکوک به من نگاه می‌کنند. تازه ناهار خورده‌اند و حالا وقت خوش آفتاب گرفتن در حیاط کوچک کمپ است. تا می‌شنوند قرار است از تجربیات‌شان در کمپ‌های غیرمجاز بشنوم یکی کبودی پای چشمش را نشانم می‌دهد که یادگار چند هفته پیش در یکی از کمپ‌های اطراف کرج است و می‌گوید: «من را چند روز در سرما و برف بیرون می‌بستند تا شماره‌ای بدهم که برای آنها پول واریز کند. با باتوم و چک و لگد کتکم می‌زدند.» او تعریف می‌کند که در کمپ مجبور بودند از 7 صبح تا 12 شب کارتن تولید کنند بدون اینکه پولی به آنها بدهند: «خودشان به زور کتک من را از گوشه اتوبان بردند. فقط می‌دانم اطراف فردیس بود چون چند کیلومتر قبلش چشمانم را بستند و موقع بیرون آمدن هم همین طور. خدا پدر و مادر بهزیستی را بیامرزد خیلی از کمپ‌های غیرمجاز را که در معرض دید بود تعطیل کرد.»
بچه‌های دیگر هم شبیه این اتفاقات را تعریف می‌کنند یکی از تولید بلوک برای صاحب کمپ می‌گوید و دیگری از بسته شدن به ستون و کتک خوردن با میلگرد جلوی دوستانش به بهانه نگه داشتن ته مانده غذا برای شب... توهین‌ و تحقیری که هرگز از آنها پاک نخواهد شد. آنها از قوانین سفت و سختی می‌گویند که اگر یکبار از آنها عدول کنی تنبیه سختی خواهی شد. رمضان که تا امروز بیش از 20 کمپ مختلف را تجربه کرده و همین الان هم منتظر است پا از در بیرون بگذارد تا دوباره مصرف را شروع کند، می‌گوید: «کافی است برای فرار تلاش کنی. یکبار بعد از تلاش برای فرار تا چند روز در اتاق کوچکی بدون غذا حبس شدم و از آن به بعد هم هرجا با کسی می‌ایستادم به حرف زدن به بهانه اینکه در حال کشیدن نقشه فرار هستم کتک می‌خوردم.»
محسن فتاپور، معاون پیشگیری بهزیستی استان تهران می‌گوید که اگر گزارش یا شکایتی از وجود این کمپ‌های غیرمجاز به بهزیستی برسد بسرعت اقدام می‌کنند: «بهزیستی مسئولیتی در زمینه کمپ‌های غیرمجاز ندارد. اما اگر گزارش بشود مداخله می‌کنیم و بعد از هماهنگی با پلیس امنیت مرکز را پلمب می‌کنیم و شکایت‌ها را به دادگاه انقلاب می‌فرستیم. بیماران را هم یا تحویل خانواده می‌دهیم یا می‌فرستیم به مراکز مجاز بهزیستی.» او از گزارش‌هایی می‌گوید که حاوی شکایاتی با این مضامین بوده که بیمار را با چشم بسته و به زور به این مراکز برده‌اند، آنها را به ستون بسته‌اند تا ترک کنند یا بشدت کتک زده‌اند: «اگر فوتی هم داشته باشند هم پزشکی قانونی هم دادستان پیگیری می‌کنند. ما بیشترین درگیری را با این مسأله داریم. ما، نیروی انتظامی و قوه قضائیه بیشترین دخالت را داریم.» او دائم تکرار می‌کند که هر گزارشی را به‌طور نامحسوس و بدون لو رفتن طرف گزارش دهنده پیگیری می‌کنند.

زهرا کشوری
روزنامه نگار
حضور بدون مانع یک پارکورکار در تخت جمشید به واکنش تند واعتراضی فعالان حوزه میراث فرهنگی منجر شد. این نوجوان پاکورکار بدون هیچ ممانعتی روی ستون‌های ۲۵۰۰ ساله می‌پرد و از سنگ نگاره‌های دیواره سایت بالا می‌رود. حضور پارکورکارها فقط به تخت جمشید محدود نمی‌شود. پیش از این هم یک پارکورکار جوان از پل صفوی سی‌وسه پل بالا رفت و فیلم آن را در صفحه خود در اینستاگرام منتشر کرد. شیراز و اصفهان دو شهر تاریخی ایران هستند. از این دو شهر به‌عنوان دو نگین گردشگری ایران یاد می‌شود. این دو شهر در کنار یزد مقصد گردشگران فرهنگی جهان هستند. تخت جمشید شناخته شده‌ ترین اثر جهانی ایران است. بسیاری از گردشگران فرهنگی جهان بارها مسیر گردشگری کلاسیک ایران را طی می‌کنند تا پس از بازدید از میدان نقش جهان و پل‌های تاریخی از جمله سی‌وسه پل به فارس بروند و تخت جمشید و پاسارگاد را به تماشا بنشینند. همین جایگاه ویژه باعث شد تا امکانات مالی و حفاظتی بیشتری در اختیار میراث فرهنگی دو استان قرار گیرد. وجود پایگاه میراث فرهنگی در سایت به این سؤال می‌رسد که چطور یک پارکور‌‌کار می‌تواند از درِ شیشه‌ای سایت تخت جمشید و از جلوی نگهبان بگذرد و از در و دیوار آثار بالا برود؟ دوربین‌های مدار بسته تخت جمشید چه زمانی کنترل می‌شوند که یگان حفاظت همزمان متوجه حضور یک نوجوان‌ پاکورکار نمی‌شود؟ میراث فرهنگی در اصفهان هم با سؤال‌های مختلف رو به رو است. حفاظت از پل‌های تاریخی چگونه است که هیچ مانعی برای حضور پاکورکارها روی آجرهای صفوی پل ایجاد نمی‌شود؟ نه حمید فدایی مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید پاسخ قانع کننده‌ای برای این سؤال‌ها دارد، نه فریدون اللهیاری مدیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان.
بررسی چند ماهه دوربین‌های مداربسته تخت جمشید
«حمید فدایی» مدیر پایگاه تخت جمشید در گفت‌و‌گو با «ایران» زمان فیلم تازه منتشرشده را تابستان و همزمان با پیک دوم کرونا می‌داند. او می‌گوید: «احتمالاً این نوجوان از خلوتی و عدم حضور گردشگران و کاهش تعداد نیروهای یگان حفاظت به‌دلیل کرونا سود برده است.» او از شناسایی احتمالی این فرد با همکاری سازمان ورزش و جوانان استان خبر می‌دهد و می‌گوید: «در کنار هر ستون نمی‌توانیم یک نگهبان داشته باشیم.» به‌گفته فدایی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در حال بررسی است تا مشخص کند فرد مورد نظر از چه مسیری وارد سایت تخت جمشید شده است. او می‌گوید: «تخت گاه(محدوده‌ای که تصاویر پاکار در آن قرار دارد) زیر نظر دوربین‌های مدار بسته قرار دارد و نگهبان هم به اندازه کافی وجود دارد.» صحبت‌های او این سؤال را پیش می‌آورد چرا تا الان فیلم‌های مداربسته چک نشده‌اند و چرا هنوز میراث فرهنگی بعد از چند ماه نمی‌داند فرد خاطی از کدام مسیر وارد سایت شده است.»
تاریخ صفوی اصفهان خارج از نظارت میراث‌ فرهنگی
تهدید آثار تاریخی بویژه آثار صفوی اصفهان تنها به پاکورکارها محدود نمی‌شود‌. کمتر ناظر بیرونی باور می‌کند در محور تاریخی اصفهان کسانی تردد می‌کنند که هم وسط میدان نقش جهان آتش روشن می‌کنند و هم زیر پل سی و سه پل. میدان نقش جهان در کنار تخت جمشید و چغازنبیل سه اثری بود که در سال ۱۹۷۹ میلادی توسط شهریار عدل، ثبت جهانی شد. فریدون اللهیاری مدیرکل میراث فرهنگی در گفت‌و‌گو با «ایران» پل‌های تاریخی و میدان نقش جهان را خارج از نظارت میراث فرهنگی و مسئول حفاظت از آنها را مدیریت شهری اصفهان می‌داند. یکی از بزرگ‌ترین صدمات وارده به میراث فرهنگی اصفهان که به خشک شدن چهار باغ و پل سی‌وسه پل منجر شد عبور خط مترو توسط مدیریت شهری از زیر این آثار بود.
او می‌گوید: «اصفهان از غرب به شرق ۵ پل تاریخی مارنان، سی‌وسه پل، جویی، خواجو و پل شهرستان را روی زاینده رود دارد. این پل‌ها معبری شهری محسوب می‌شوند. کنترل رفت‌وآمد روی آنها بر عهده شهرداری است اما مرمت و حفاظت کالبدی آن را میراث فرهنگی انجام می‌دهد. به‌گفته اللهیاری هزینه مرمت را هم میراث فرهنگی پرداخت می‌کنند. او می‌گوید: «روزانه نزدیک به ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر از روی پل‌های تاریخی عبور می‌کنند و کنترل آنها از توان میراث فرهنگی خارج است.»
او درباره وقوع حوادثی چون آتش‌سوزی در میدان تاریخی نقش جهان هم می‌گوید: «میدان نقش جهان ۸۵ هزار متر مکعب است. ما برای حفاظت از بناهای خودمان نیز با کمبود نیرو رو به رو هستیم.»
شهرداری اصفهان اما مسئول حفاظت از آثار تاریخی اصفهان را میراث فرهنگی می‌داند. حسین امیری، معاون خدمات شهری شهرداری اصفهان به «ایران» می‌گوید: «پل‌های تاریخی یا میدان نقش جهان معبری شهری محسوب می‌شوند اما به معنای نفی مسئولیت میراث فرهنگی و حفاظت یگان میراث فرهنگی از آثار تاریخی نیست.»
عذرخواهی پارکورکار نوجوان برای پریدن از تاریخی ۲۵۰۰ساله
به‌ دنبال اعتراض فعالان میراث فرهنگی در شبکه‌های اجتماعی، یزدان قشقایی، نوجوان ۱۶ ساله پارکورکار زرقان از عموم مردم عذر‌خواهی می‌کند و می‌گوید: «آگاهی کافی از قوانین میراث فرهنگی نداشته است.» او می‌گوید: «با همراهی پسردایی‌ام در مجموعه جهانی تخت جمشید بعد از اجرای چند حرکت نمایشی و فیلمبرداری با تذکر گرفتن از میراث‌بانان، مجموعه را ترک کردیم.» اما این سؤال هم بی‌پاسخ می‌ماند که  اگر فیلم منتشر نمی‌شد، پایگاه جهانی تخت جمشید به انجام‌ حرکات نمایشی در پایتخت هخامنشیان واکنش نشان می‌داد یا همچنان مسأله از رسانه‌ها پنهان می‌ماند؟

گروه حوادث /  حادثه انفجار و آتش‌سوزی در گمرک «اسلام قلعه» ولایت هرات افغانستان که منجر به سوختن حدود یک هزار کامیون و تریلی شد با مهار آتش به مرحله لکه‌گیری رسید.این حادثه ظهر شنبه 25 بهمن در یکی از پارکینگ‌های مرز دوغارون رخ داد و یکی از تانکرهای حامل مواد سوختی ناگهان منفجر شد و آتش به سایر ناوگان پارک شده سرایت کرد که منجر به یک آتش‌سوزی مهیب در منطقه شد.
سوختن 1000 کامیون
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری با بیان اینکه طبق گمانه زنی‌ها تعداد کامیون‌هایی که در انفجار مرز دوغارون در خراسان رضوی آتش گرفتند به 1000 دستگاه رسیده به ایلنا، گفت: عملیات اطفای حریق در ساعات اولیه بامداد یکشنبه به پایان رسید و عملیات لکه‌گیری و اطفای حریق نقطه‌ای همچنان ادامه دارد. از دیروز طرف افغانستانی نیز شروع به پاکسازی محل کرده است و این مرز حداقل دو هفته تعطیل خواهد بود.این در حالی است که مقام‌های محلی ولایت هرات در غرب افغانستان می‌گویند که آتش‌سوزی در گمرک مرزی اسلام قلعه به‌صورت صد درصد مهار نشده ولی از شدت آتش کاسته شده است. هیأتی از مقام های ولایت هرات، رئیس عمومی گمرکات وزارت مالیه و مسئولان سایر ادارات مرتبط نیز برای سنجش میزان خسارات و چگونگی وقوع حادثه به محل رفتند. همچنین وزارت مالیه افغانستان اعلام کرده که برای جلوگیری از تأخیر در طی مراحل گمرکی اموال بازرگانان و محموله‌های تجارتی، گمرک روزنک و گمرک محصولی هرات را به‌عنوان جایگزین در نظر گرفته است. بازرگانان می‌توانند از این طریق اموال خود را صادر و وارد کنند.
گمانه زنی در مورد تلفات انسانی
یونس قاضی‌زاده، رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری هرات نیز اظهار کرد: نزدیک به ۵۰۰ تانکر در پارکینگ بوده که طعمه حریق شده است. به گفته او براساس آمار ابتدایی نزدیک به ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار به بازرگانان خسارت وارد شده ولی هنوز آمار قطعی خسارات مشخص نیست. البته وی مقصر اصلی وقوع این حادثه را، اجرای دستورالعمل جدید وزارت حمل‌ونقل افغانستان دانسته که تانکرها و کامیون‌های حامل بار را بمدت دو هفته در گمرک نگهداشته بودند.در حالی که گروه‌های حاضر در محل اذعان می‌کنند، آمار کشته و زخمی‌‌های این انفجار مهیب بالغ بر ۷۰ نفر است اما امرالله صالح، معاون اول رئیس جمهوری افغانستان گفت: این حادثه دلخراش تلفات جانی نداشته است و شماری از راننده‌ها زخم سطحی برداشتند و در شهر هرات مداوا شدند.وی همچنین از دولت جمهوری اسلامی ایران به خاطر کمک به اطفای حریق و اجازه دادن به ورود صدها کامیون به خاک کشور برای مصون ماندن از آتش سوزی تقدیر کرد.
 علت آتش‌سوزی
نعمت‌الله الکوزی، مسئول بخش نظارت شورای انسجام خودروهای باربری در افغانستان گفته بود که «تانکر حامل گاز که از ایران عازم افغانستان بود، نشتی داشته است. تحقیقات اولیه ما نشان می‌دهد که راننده وقتی وارد خاک افغانستان شده از مردم و مقام‌های افغان برای رفع نشتی تانکرش درخواست کمک کرده بود ولی کسی به او کمک نکرده و منجر به این حادثه شده است.در ادامه رسیدگی به این حادثه مسئولان کشور ایران نیز وارد عمل شدند و استاندار خراسان رضوی به مرز افغانستان رفت.پس از آن هم اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری در تماس تلفنی با استاندار خراسان رضوی تأکید کرد که از هیچ کمک و تلاشی برای اطفای حریق در مرز دوغارون مضایقه نشود.
سیدعلی حسینی، رئیس آتش‌نشانی شهر مرزی تایباد نیز گفت: ۶۵ آتش‌نشان از شهرهای تایباد، تربت‌جام، باخرز، فریمان و خواف با ۲۰ دستگاه خودروی سنگین و چهار خودروی نیمه‌سنگین آتش‌نشانی از عصر شنبه از دو جبهه شرقی و غربی عملیات مهار آتش گسترده و انفجارهای پی‌در‌پی در اسلام‌قلعه افغانستان را انجام داده‌اند.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد محتویات تریلی‌ها و کامیون‌هایی که دچار حریق شده‌اند، شامل اقلام مختلفی از جمله مشتقات نفتی، پارچه، خشکبار است و وسعت حادثه بیش از 20هزار مترمربع است.
آتشپاد سیدعلی حسینی رئیس آتش‌نشانی شهر مرزی تایباد واقع در شرق خراسان رضوی و نقطه مقابل تأسیسات حادثه‌دیده گمرک افغانستان نیز گفت: در پی ساعت‌ها تلاش نیروهای آتش‌نشان تایباد و دیگر شهرهای مرزی واقع در شرق خراسان رضوی آتش‌سوزی گسترده تأسیسات گمرکی در اسلام‌قلعه افغانستان ساعت شش صبح روز یکشنبه تحت کنترل درآمد.
محسن سیاح، فرماندار تایباد نیز گفت: 5مصدوم که همه اتباع کشور افغانستان هستند برای درمان به بیمارستان خاتم الانبیای تایباد اعزام شدند.
وی در ادامه افزود: در پی مهار آتش‌سوزی وسیع در اسلام‌قلعه افغانستان رفت‌وآمد ناوگان ترانزیت، حمل‌ونقل و جابه‌جایی بار و کالا که دچار وقفه شده بود ظرف ۴۸ ساعت آینده در گذرگاه مرزی دوغارون واقع در این شهرستان شرقی خراسان رضوی عادی می‌شود.

زهره صفاری / دومین دادگاه استیضاح «دونالد ترامپ»، با‌وجود تلاش دموکرات‌ها نتوانست دو سوم آرای سنا را کسب کند تا تبرئه دوباره رئیس جمهوری حواشی دیگری را در تاریخ امریکا به ثبت برساند.
به‌گزارش سایت «رادیو ملی امریکا» (ان‌پی‌آر)، در پنجمین روز دادگاه رسیدگی به اتهامات «ترامپ» برای تحریک هوادارانش در حمله به کاخ کنگره، با‌وجود تلاش دموکرات‌های سنا تنها «ریچارد بار»(کارولینای شمالی)، «بیل کسیدی»(لوییزیانا)، «سوزان کولینز» (مین)، «لیزا مورکوفسکی»(آلاسکا)، «میت رامنی»(یوتا)، «بن ساسی»(نبراسکا) و «پت تومی»(پنسیلوانیا) از حزب جمهوریخواهان علیه رئیس‌جمهوری سابق رأی دادند تا این بار نیز «ترامپ» 74 ساله با 10 رأی سرنوشت ساز هم حزبی‌هایش از محکومیت در دومین جلسه استیضاح رهایی یابد و رؤیای کاندیداتوری برای بازگشت به کاخ سفید را همچنان در سر بپروراند. این در حالی است که بر اساس نظرسنجی مشترک ایپسوس و رویترز 71 درصد امریکایی ها ترامپ را مسئول حمله به ساختمان کنگره امریکا می دانند.
شاید پس‌از اعلام نتایج رأی گیری، «دونالد ترامپ» بیش از هر زمان دیگری دلتنگ توئیت‌های جنجالی اش شده بود اما این بار بیانیه‌ای صادر کرد و این دادگاه را «بزرگترین پیگرد برای تحقیر و تخریب رقیب(شکار جادوگر) در تاریخ» خواند و با قدردانی از وکلایش، سناتورها و نمایندگانی که با افتخار در برابر این به زعم او بی‌قانونی ایستادند نوشت: «ما کارهای زیادی پیش رو داریم و بزودی برای ایجاد آینده روشن و بی‌انتهای امریکایی به میدان خواهیم آمد.» همزمان «جو بایدن» نیز که در مصاحبه‌های اخیرش تمایلی به اظهارنظر درباره این استیضاح نشان نمی‌داد، در واکنش به تبرئه «ترامپ» گفت: «گرچه این دادگاه به محکومیت نرسید اما این نمی‌تواند اصل ماجرا را عوض کند. این فصل تاریک تاریخ ماست که شکنندگی دموکراسی امریکا را به ما گوشزد می‌کند. باید همیشه به یاد داشته باشیم که افراطی‌ها جایی در کشورمان ندارند و هر یک از ما بخصوص سران کشور موظفیم از حقیقت دفاع کرده و با دروغ مقابله کنیم.»
حمله «پلوسی» به «مک کانل»
شاید در میان حاشیه‌هایی مانند حمله به خانه وکیل ترامپ، شاهدی که احضار نشد و...، برجسته‌ترین ماجرا پس از این دادگاه  خشم «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان به «میچ مک کانل»، رهبر اقلیت جمهوریخواه سنا بود. به نوشته «بی‌بی‌سی»، «مک کانل» گرچه با وجود انتقادات گاه و بیگاه به ترامپ، در برهه سرنوشت ساز رأی‌گیری وفادار به حزب ماند و حاضر به رأی دادن علیه هم حزبی‌اش نشد اما پس‌از اعلام نتیجه نطقی انتقادی علیه ترامپ کرد و گفت: «او هنوز خلاص نشده است. ما سیستم قضایی داریم و رئیس‌جمهوری سابق باید پاسخگوی جرایمش باشد.»
اما این اظهارات «نانسی پلوسی» را به خروش آورد به طوری که با وجودی که قرار نبود در کنفرانس مطبوعاتی باشد، در مقابل خبرنگاران ایستاد و حتی دو بار محل را ترک کرد و دوباره پشت تریبون برگشت و «مک کانل» و سناتورهای جمهوریخواه را بزدل خواند: «این سناتورهای بزدل نتوانستند در برابر کاری که رئیس‌جمهوری انجام داده بود، بایستند و با این کار سیلی به قانون زدند. آنها حاضر به رأی دادن نشدند چون از آینده کاری‌شان می‌ترسیدند. اما سؤال من این است که چه چیزی برای ما مهم است؛ آیا آینده سیاسی مهم‌تر از قانون اساسی است که ما قسم خوردیم از آن دفاع کنیم. مک کانل چیزهای زیادی درباره ترامپ گفت، اما وقتی زمان آن رسید که کار را تمام کند، عقب نشستند و سکوت کردند.»

گروه سیاسی/ کشورهای اروپایی طرف برجام در شرایطی از بازگشت امریکا به برجام استقبال کرده و خواستار اجرای کامل تعهدات برجامی ایران شده‌اند که هنوز نشانه‌ای از عزم دولت جدید واشنگتن برای اجرای تعهداتش در چارچوب توافق هسته‌ای دیده نمی‌شود. «جیمز کلیفرلی»، معاون وزیر خارجه انگلیس در گفت‌وگو با روزنامه سعودی الشرق الاوسط به استقبال انگلیس از تمایل جو بایدن، رئیس جمهور امریکا و تلاش‌هایش برای وارد شدن در نسخه جدید برجام اشاره کرده و موضع ثابت تروئیکای اروپایی را بازگشت کامل ایران به تعهداتش از جمله متوقف کردن غنی‌سازی 20 درصد دانسته است اما این در حالی است که این موضع و مواضع مشابهی که بعد از حضور «بایدن» در کاخ سفید از سوی شرکای اروپایی برجام مطرح شده در عرصه عمل راهی پیدا نکرده است.
به‌رغم پیش‌بینی‌ها که از تغییرات زودهنگام پساانتخابات امریکا در صحنه برجام حکایت می‌کرد با شروع به کار دولت بایدن هیچ روزنه‌ای برای بازکردن کلاف درهم تنیده این توافق به صورت عملی هنوز گشوده نشده است. با وجود این مقام‌های دیپلماتیک دولت جدید امریکا که همگی در رابطه با پرونده هسته‌ای ایران تجربیات مهمی را از سرگذرانده‌اند، همچنان بر پیگیری مسیر دیپلماسی با ایران تأکید می‌کنند. در جدیدترین موضع‌گیری «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه امریکا در یادداشت توئیتری خود به آغاز خوب رابرت مالی، نماینده ویژه رئیس جمهوری در امور ایران اشاره و از این رویداد ابراز خرسندی کرده است. او در ادامه دیپلماسی اصولی را بهترین راه برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای دانسته است.
موضع‌گیری «بلینکن» در حالی است که «بایدن» بلافاصله بعد از استقرار در کاخ سفید 17 فرمان اجرایی صادر کرده که برجام و لغو تحریم‌ها در میان آنها جایی نداشته است. رئیس جمهوری امریکا در جدیدترین موضع‌گیری خود درباره برجام اعلام کرده که ایالات متحده برای بازگرداندن ایران پای میز مذاکره تحریم‌ها را لغو نخواهد کرد. موضعی که به این معناست ایران باید ابتدا غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند. این در حالی است که متقابلاً محور ثابت موضع‌گیری مقام‌های بلندپایه کشورمان هم برداشتن اولین قدم از سوی امریکا با لغو تحریم‌هاست. اقدامی که گفته شده باید آثار ملموس آن بر اقتصاد تحریم زده ایران مشاهده شود. هرچند که ناظران طرح این مواضع حداکثری را ارزیابی طرفین از میزان عزم یکدیگر برای ورود به صحنه چانه‌زنی غیر رسمی و تمایل به حل بحران جاری می‌دانند اما نباید فراموش کرد که ایران اعلام کرده طرف‌های توافق فرصت زیادی برای این ارزیابی‌های میدانی ندارند.
دولت بایدن نگرانی‌هایی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران دارد و مدعی است که زمان گریز هسته‌ای ایران و رسیدن آن به نقطه بدون بازگشت، بسیار محدود است. چنانکه وزیر خارجه امریکا اخیراً در گفت‌و‌گو با «ان‌بی‌سی» مدعی شده که ایران تنها چند ماه تا دستیابی به مواد شکافت‌پذیر برای تولید سلاح هسته‌ای فاصله دارد، اما در صورتی که همچنان به برداشتن محدودیت‌های هسته‌ای خود ادامه دهد، این فاصله به چند هفته تقلیل خواهد یافت.
با احتساب این نگرانی، ساده‌ترین راه برای ممانعت از رسیدن به چنین وضعیتی توسط ایران این بود که «بایدن» با یک دستور اجرایی تحریم‌ها را لغو کند تا زمینه برای تنش‌زدایی مهیا شود اما با تأخیر ملموس در این زمینه این تصور ایجاد شده که رئیس جمهوری امریکا دست‌کم در موضوع برجام و ایران می‌کوشد به‌خوبی از پیامدهای سیاست فشار حداکثری و ظرفیت‌سازی و اهرم‌سازی دولت ترامپ در برابر ایران ذیل فشار حداکثری بهره ببرد.
قابل انتظار است که اگر چنین دیدگاهی در واشنگتن در رابطه با ایران شکل گرفته باشد، دیدگاه مخالفان برجام در ایران که از مدت‌ها پیش این‌طور استدلال می‌کردند که بی‌تحرکی دولت جدید امریکا نسبت به برجام نشان داد که هیچ‌گاه نمی‌توان به امریکا اعتماد کرد، حامیانی افزون‌تر پیدا می‌کند و در همین حال کشورهای مخالف این توافق از جمله عربستان سعودی، امارات و رژیم اسرائیل هم در ایجاد هماهنگی اقدامات ضد ایرانی خود فرصت بیشتری به دست بیاورند.
گام‌های لرزان
فقدان اراده برای تصمیم‌گیری راهگشا از سوی امریکا در حالی است که خبرگزاری امریکایی بلومبرگ اخیراً به نقل از منابع آگاه درون دولت امریکا گزارش داده بود که «بایدن» قصد دارد بدون لغو تحریم‌های اساسی ایران نظیر نفت و بانک مرکزی، فشار مالی بر ایران را تا حدودی کاهش دهد. از جمله اقدامات مورد اشاره در این گزارش تصمیم احتمالی واشنگتن در‌خصوص پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و همچنین حمایت از اعطای وام صندوق بین‌المللی پول به ایران و صدور مجوز به تجهیزات پزشکی و کمک‌های بشردوستانه در زمینه مبارزه با ویروس کروناست. انتشار چنین خبرهایی موجب شد تا مقام‌های دیپلماتیک ایران بر این دیدگاه که چنین اقداماتی می‌تواند حرکتی اعتمادساز از سوی امریکا تلقی شود خط بطلان کشیدند و گفتند که قدم نخست امریکا باید لغو همه تحریم‌ها باشد. چنانکه سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران در صریح‌ترین موضع‌گیری اعلام کرده است: «برای ما مهم نیست که امریکا امضا می‌‌کند که ایران بتواند نفت بفروشد یا تحریم خودش را بر نفت ایران برمی‌‌دارد یا متوقف می‌‌کند، بلکه مهم این است که نفت ما فروش برود و مشکلات مربوط به‌ حمل‌‌و‌نقل، بیمه‌‌ و همه‌ مسائل جانبی‌‌اش حل بشود. در واقع نفت ما به دست خریدار برسد و مبلغش از طریق بانک به دست ما برسد. این تأثیر رفع تحریم‌‌هاست که در عمل باید خودش را نشان بدهد. اگر این پروسه اتفاق بیفتد، ما می‌توانیم بگوییم که تحریم‌‌ها واقعاً برداشته شده است.»
ضرب‌الاجل تهران
آنچه کار دولت «بایدن» بابت تأخیر در تصمیم‌گیری پیرامون برجام و لغو تحریم‌ها را دشوارتر می‌کند، ضرب‌الاجلی است که ایران درباره متوقف کردن اجرای پروتکل الحاقی تعیین کرده است. ایران در ماه‌ها و بویژه هفته‌های اخیر اقدامات کاهش تعهدات خود در برجام را سرعت بخشیده است. رویکردی که بی‌تردید با هدف افزایش قدرت چانه‌زنی‌اش پای میز مذاکره احتمالی با دولت جدید امریکا در دستور کار قرار داده است. اما این روند از سوی ایران تا مرحله جدی‌تری یعنی توقف اجرای پروتکل الحاقی ادامه خواهد یافت. طرح توقف نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر فعالیت هسته‌ای ایران پس از آن در دستور کار مقام‌های دولت قرار گرفته است که مجلس شورای اسلامی در اواسط آذرماه گذشته طرح دوفوریتی اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت را تصویب کرد که این طرح پس از تأیید مراجع بالادستی برای اجرا در دستور کار دولت قرار گرفت. بر پایه همین دستورالعمل، ایران موظف است در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای طرف توافق هسته‌ای و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش، دو ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون در مجلس شورای اسلامی، نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه الحاقی را متوقف کند.
«بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی که سازمان متبوعش بزودی مجری این تصمیم خواهد بود، پیشتر در این رابطه گفته بود: «بر اساس این قانون اگر تحریم‌ها لغو نشود، در موعد مقرر اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف می‌شود. او این اقدام را به معنای اخراج بازرسان آژانس ندانسته اما تأکید کرده که بخش مهمی از بازرسی‌های آژانس در چارچوب پروتکل متوقف می‌شود.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم در سفری که در بهمن ماه به روسیه داشت بر محتمل بودن اجرای این تصمیم در صورت تداوم وضعیت موجود صحه گذاشت و گفت: «مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای را تأیید کرده که بر طبق آن موظف هستیم برخی اقدامات را انجام دهیم؛ یکی غنی‌سازی ۲۰ درصد بود که شروع شده و دیگری پایان دادن به اجرای پروتکل الحاقی است که از ۲۱ تا ۲۳ فوریه باید عملیاتی شود و ما طبق قانون موظف هستیم این کار را انجام دهیم.»
با نزدیک‌تر شدن به موعد ضرب‌الاجل ایران یعنی سوم اسفندماه نمایندگان مجلس هشدار داده‌اند که این اقدام به‌طور قطع اجرا خواهد شد. علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس دیروز با بیان اینکه برجام سندی است که جز به رفع تحریم‌ها باقی نخواهد ماند؛ گفته است: «مجلس شورای اسلامی در 12 آذر امسال با تصویب طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌های ظالمانه، بر مبنی گام به گام عمل کردن توانمندی‌های هسته‌ای و رجوع به توانمندی‌ها شرایط جدیدی را رقم زد؛ معنی این حرف رأس امور بودن مجلس است؛ لذا دست دولت را باز گذاشت و اگر امریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان حرکت نکنند، اسفند ماه خداحافظی با پروتکل الحاقی و خروج ناظران افزون بر آنچه در ان‌پی‌تی اعلام کرده‌ایم را شاهد خواهیم بود.»
زمان زیادی تا ضرب‌الاجل تهران برای متوقف کردن بخش دیگری از تعهداتش باقی نمانده است و باید منتظر ماند و دید که آیا عدم دسترسی‌های گسترده آژانس به فعالیت‌های هسته‌ای ایران می‌تواند تصمیم‌گیران واشنگتن را از این انفعال خارج کند یا نه.

سپیده پیری
 خبرنگار
سخن از سالی است که هنوز به پایان نرسیده اما آنقدر ساکن و بی‌رمق گذشت که بعید به نظر می‌رسد در یک ماه باقی مانده تحول شگرفی رخ بدهد. سال خانه‌نشینی و قرنطینه، سال بستن مرزها و محدودیت‌ها، سال رکود و سکون و در یک کلام سال کرونا که بر تمام ابعاد زندگی آدمیان در سراسر جهان سایه انداخت.  با خودش بیماری و بیکاری و فقر آورد و اقتصاد را فلج کرد. در ایران اما کرونا با تحریم و تورم پیوند خورد و عرصه را برایمان تنگ‌تر کرد. از خانه تا تخم‌مرغ گران شد. بورس از بورس افتاد.
ترس از بیماری کرکره‌ها را پایین نگه داشت. همه اینها یعنی سالی سخت بر همگان گذشت که واکاوی آن از منظر اقتصادی می‌تواند دریچه‌ای باشد برای نگاه به آینده. امید برای برنامه‌ریزی آغاز قرن جدید با سیاست‌های راهگشا بلکه رونق ایجاد کند و گره از ابروی مردمان بگشاید. در همین رابطه کارشناسان و فعالان اقتصادی برآورد خود را از سالی که رو به اتمام است، بیان کردند.

یادداشت

نیازمند برنامه کوتاه مدت شدیم

آلبرت بغزیان
استاد اقتصاد دانشگاه تهران
سال ۹۹ را از نظر اقتصادی می‌توان اینگونه توصیف کرد که اگر شما به پزشک مراجعه می‌کنید و تشخیص بدهد که حال‌تان خوب است ابتدا فشار خون و ضربان قلب شما را می‌سنجد و اگر این دو گزینه خوب باشد حال شما را خوب تشخیص می‌دهد یعنی دیگر مکانیسم‌های بدن درست کار می‌کنند که این دو شاخص توانسته عملکرد درستی داشته باشد. حال با ارزیابی موقعیت اقتصادی اینکه گفته می‌شود سپرده‌های بانکی افزایش یافته یا تخلفات کاهش یافته یا اینکه دولت جلسه تشکیل داده است باید در نهایت ۳ شاخص بهبود پیدا کرده باشد. آیا تورم داشته‌ایم یا خیر! رونق اقتصادی رخ داده یا رکود؟  درآمد ملی افزایش داشته یا کاهش؟ یا مثلاً اشتغال هم یکی از شاخص‌های مهم است. با بررسی همه اینها زمانی که سال ۱۳۹۹ را برآورد می‌کنیم با بررسی نخستین شاخص متوقف می‌شویم. در حوزه مسکن تورم ۱۰۰ درصد بوده است. تغییر قیمت در حوزه خودرو و لوازم خانگی و مایحتاج مردم از ۵۰ درصد تا ۱۰۰ درصد بوده است و هنوز هم زمزمه آن وجود دارد. بنابراین چه نمره‌ای باید به سال ۱۳۹۹ داد. در این بررسی تحریم را نباید وارد کرد چون در سال‌های گذشته هم تحریم بوده‌ایم و شرایط  سخت‌تر هم بوده است. اما امسال وضعیت به گونه‌ای نبود که اتفاقات را به گردن تحریم بیاندازیم. سالی که تمام می‌شود، نامطلوب است و از نظر مدیریت اقتصادی که نرخ ارز و تورم اینگونه شد سالی نامطلوب است. البته مردم هم به مسئولان اعتماد کردند چون هنگامی که مسئولان به مردم وعده کاهش نرخ ارز و کنترل قیمت‌ها را می‌دهند مردم هم امیدوار می‌شوند اما اگر تغییر مثبتی اتفاق نیفتد، اعتماد آسیب می‌بیند و هزینه به دست آوردن و احیای آن سنگین خواهد بود. آنجاست که نیازمند برنامه‌های کوتاه مدت هستیم و اگر فردی وعده بلندمدت برای تغییرات اقتصادی بدهد، نمی‌تواند پاسخگو باشد چون بیمار دیگر مرده  و گرسنه هم تلف شده است. در این میان هم وضعیت بورس به گونه‌ای بود که خیلی خوب شروع کرد و مردم هم به دولت اعتماد کردند. مسئولان هم گفتند بهترین راه برای سرمایه‌گذاری استفاده از سرمایه‌های مالی ملت است. اعتماد به بورس شکل گرفت، غافل از آنکه بازارسازهایی در پشت پرده بازار ایجاد می‌کنند، بعد صف‌های فروش مصنوعی شکل می‌دهند و سپس رها کردند و کسی مانع‌شان نشد. حالا هم تلاش می‌شود با تغییر دامنه نوسان اعتماد را برگردانند.

کرونا، تحریم و مدیریت سه‌گانه اقتصاد ایران

مجیدرضا حریری
رئیس اتاق ایران و ‌چین
سال ۱۳۹۹ یا سال ۲۰۲۰ در هیچ جای دنیا سال خوبی نبود  تا جایی که متوسط رشد اقتصادی دنیا بیش از شش درصد رشد منفی داشته است. بطور ویژه در این سالی که تمام می‌شود کشور ما علاوه بر مسأله مهم و جهانی کرونا که تأثیر منفی بر همه اقشار و کسب ‌و کارها داشت با مشکل مهم دیگر یعنی تحریم درگیر بود که به نوعی می‌توان گفت با ترامپ هم درگیری داشتیم. موضوعی که مشکل اقتصادی را چند برابر کرده بود و این نشان می‌دهد سال خوبی از نظر اقتصادی برای دولت و ملت نبود. آمارها و ارقام که بیانگر وضعیت بد اقتصادی بیشتر قشرها بود، نشان می‌دهد که آمار بیکاری و تورم و سایر شاخصه‌های دیگر که وضعیت اقتصادی را مشخص می‌کنند، نشان از وضعیت منفی و بد همه شاخصه‌های مهم اقتصادی بود. آمارهای رشد اقتصادی نشان می‌دهد که یکی از سخت‌ترین سال‌های ممکن را تجربه کرده‌ایم که البته مسأله مدیریت در این میان هم مؤثر بوده است. یعنی همه این موارد با هم تأثیر داشتند. کرونا که بر همه دنیا تأثیر گذاشت و از طرف دیگر هم قیمت نفت ما در این سال بشدت پایین آمد و حتی به قیمت منفی هم رسید. به هر حال ما بخش زیادی از منابع ارزی‌مان را از فروش نفت تأمین می‌کنیم  یا فرآورده‌های نفت مانند بنزین که قیمت‌شان نسبت به نفت مشخص می‌شود که منابع ارزی ما را تشکیل می‌دهند. پس هنگامی که قیمت نفت به دلیل کرونا پایین آمد، بر همه فرآورده‌های آن و مواد پتروشیمی تأثیر گذاشت. تا جایی که به مقدار کافی نفت به فروش نمی‌رفت و آن مقداری که به فروش می‌رفت نیز قیمت بسیار پایینی داشت. از طرف دیگر صادرات غیر نفتی‌مان هم به ۵ کشور محدود شده بود و یکسری مواد خام  که به برخی کشورها مانند چین و هند می‌فروختیم به دلیل رکود حاصل از کرونا در نیمه نخست سال منتفی شد. در بقیه کشورها هم مانند عراق و افغانستان که برخی اقلام را صادر می‌کردیم، در نیمه نخست سال به دلیل شیوع کرونا مرزها بسته شد. تمام این موارد باعث شد که منابع ارزی ما بشدت افت کند. موضوعی که موجب بالا رفتن قیمت ارز و دلار و طلا شد. از طرف دیگر مسأله مدیریتی همیشه در اقتصاد ما نقش خود را داشته است و عدم مدیریت صحیح اثر خود را بر اقتصاد می‌گذارد. اگر در این سال‌ها در ارتباط با مدیریت صحیح صحبت کنیم، بخشی از آن مدیریت در رفع اثرات تحریمی برمی‌گردد یعنی خود تحریم اثر دارد و شیوه مدیریت در رفع اثرات تحریمی هم نقش دارد اما اثرات مدیریتی لااقل امسال نسبت به کرونا و تحریم نقش کم‌رنگ‌تری داشت.

گروه اجتماعی / تا یک‌ ماه دیگر وارد سال 1400 می‌شویم، کرونا در عید امسال نیز همچون سال گذشته با ما خواهد بود. با این‌همه بسیاری از شهروندان هنوز باور نکرده‌اند که باید امسال را هم همچون سال گذشته متفاوت پشت سر بگذارند. برخی‌ها از حالا در تدارک خرید شب عید، به خیابان‌ها آمده‌اند و با وجود هشدارهای زیاد کارشناسان درباره شیوع موج چهارم و نگرانی از درگیر شدن بخش زیادی از مردم با کرونای انگلیسی، باز هم برای دید و بازدیدهای سال جدید نقشه می‌کشند.
این روزها خیابان‌های شهر ظاهراً با کرونا خداحافظی کرده‌اند، آنچه دیده می‌شود، کم‌توجهی یا بی‌توجهی مردم در بازار، پاساژها و مغازه‌ها است. برخی فکر می‌کنند با کاهش تعداد فوتی‌ها، خطر کرونا کمتر شده است، اما این روزها خطر شیوع کرونای انگلیسی هم به هشدارهای قبلی اضافه شده است.
خانم اسکندری می‌گوید که برخی از مغازه‌ها، تخفیف‌های فریبنده گذاشته‌اند و مدام هم برای ما پیامک زده می‌شود یا حتی برخی سالن‌های زیبایی با ما تماس می‌گیرند تا وقت شب عید را رزرو کنیم. خب ما ترجیح می‌دهیم که دراین وضعیت گرانی‌ها، لااقل کالاهایمان را ارزان‌تر تهیه کنیم، بالاخره اگر زنده بمانیم به لباس و کیف و کفش احتیاج داریم و معلوم نیست که سال آینده چقدر توان خرید داشته باشیم.
آقای کریمی که تازه عیدی‌بازنشستگی‌اش را دریافت کرده، می‌گوید خیلی‌ها مثل من آمده‌اند که به یاد عید، حال و هوایی عوض کنند و گرنه با این یک میلیون و 500 هزار تومان خیلی هنر کنیم بتوانیم آجیل بخریم تا لااقل امسال جلوی میهمان‌هایمان شرمنده نشویم.
او می‌گوید که فکر می‌کند تا عید، کرونا خیلی کمرنگ‌تر شود، دلیلش را هم کاهش آمار فوتی‌ها می‌داند و می‌گوید که امیدوار است امسال بتواند به دیدار خانواده‌اش در شیراز برود.
خانم روحی هم که کارمند یکی از ادارات دولتی است، با وجود همه هشدارها، برای خرید به بازار تهران آمده. خودش از شلوغی خیابان‌ها تعجب کرده اما می‌گوید که بالاخره باید زندگی کرد! نگرانی‌اش نه از بابت کرونا که از گرانی اجناس است و مدام می‌گوید امسال هم میهمان نیاید به نفع همه‌مان است!
با همه این اوصاف، کارشناسان معتقدند که اگر این رویه ادامه یافته و مردم بی‌توجه به پروتکل‌های بهداشتی و دستورالعمل‌ها باشند، به‌طور قطع، شاهد آمار بالای مبتلایان در روزهای آخر سال و بویژه شب عید خواهیم بود؛ عیدی که ممکن است با افزایش تلفات، مواجه شود.

گروه اقتصادی - حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در دویست‌وسومین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت گفت: اصلاحیه لایحه بودجه بر اساس شرایط و مقتضیات کنونی کشور و با رویکرد همگرایی و همچنین با تکیه بر دیدگاه کارشناسان و متخصصان خبره کشور تهیه و تدوین شده است، لذا هرگونه سیاست‌زدگی می‌تواند به روند توسعه کشور و‌ حقوق مردم آسیب برساند.
روز گذشته در جلسه ستاد اقتصادی دولت، اصلاحات لایحه بودجه سال 1400 کل کشور برای ارائه به مجلس شورای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
مجلس 14 بهمن ماه، کلیات لایحه بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۰ را رد کرد. نمایندگان در حالی به لایحه بودجه رأی ندادند که کمیسیون تلفیق، نسبت به لایحه اولیه‌ای که دولت به مجلس ارائه کرده بود، تغییرات زیادی را اعمال کرده بودند به‌همین دلیل در مجلس هم از لایحه بودجه به لایحه کمیسیون تلفیق نام برده می‌شد. تغییرات کمیسیون تلفیق در لایحه بودجه آنقدر زیاد بود که رئیس جمهوری هم قبل از رد بودجه در مجلس گفت: «این دیگر لایحه دولت نیست و قوه مجریه آن را قبول ندارد.»با اینکه تغییرات زیاد در بودجه، آن را از لایحه دولت به لایحه کمیسیون تلفیق تبدیل کرده بود اما نمایندگان به آن رأی ندادند.
از همان روز اول که لایحه به مجلس ارائه شد، نمایندگان مخالفت خود را با لایحه پیشنهادی شروع کردند. مهم‌ترین موضوعی که مجلسی‌ها به آن ایراد می‌گرفتند این بود که به گفته آنان« دولت منابع و مخارج بودجه را غیرواقعی تعیین کرده و با این وضع دچار کسری بودجه گسترده خواهد شد.» اما موضوع تعجب برانگیز این بود که پس انجام اصلاحات در لایحه بودجه توسط کمیسیون تلفیق، رشد 35 درصدی منابع بودجه بود. کمیسیون تلفیق منابع بودجه را از 831 هزار میلیارد تومان به یک هزار و 143 هزار میلیارد تومان رساند. به این ترتیب با اینکه مجلس در ابتدا مخالف اعداد منابع بودجه بود اما دوباره این اعداد را افزایش داد و با اینکه لایحه بودجه از شاکله اولیه خود خارج شد اما جالب آن بود که نمایندگان حتی به همین لایحه‌ای که از «بودجه دولت به بودجه مجلس» شبیه شده بود هم رأی ندادند.
لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس جمهوری، پس‌از رد کلیات لایحه بودجه در مجلس، در یادداشتی به بررسی جنبه‌های قانونی فرآیند رسیدگی به لایحه بودجه پرداخت و تأکید کرد که مطابق قانون، تدوین بودجه «حق و وظیفه انحصاری قوه مجریه است» و تغییرات مجلس در آن باید حداقلی باشد. به گفته جنیدی اقدام کمیسیون تلفیق برای به رأی گذاشتن مصوبه خود مغایر با آیین‌نامه داخلی مجلس بود.
محمدباقرنوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در روزی که نمایندگان لایحه بودجه را تصویب نکردند، در حمایت از لایحه دولت خطاب به نمایندگان مجلس گفت:« چرا نمایندگان با انتقادات، 2ماه فضای سیاسی کشور را تحت تأثیر قرار دادند و چرا اصلاح ساختاری را که می‌گفتند باید در لایحه صورت گیرد، رقم نزدند.» رئیس سازمان برنامه و بودجه همچنین در دفاع از این لایحه به مواردی انتقادی که مطرح شده بود مانند «رشد منابع و مصارف، وابستگی بودجه به نفت و ضرورت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی» اشاره کرد.
طبق آیین نامه داخلی مجلس، پس از رد کلیات لایحه بودجه، دولت دو هفته وقت دارد لایحه بودجه را بار دیگر با اصلاحات به مجلس ارسال کند.با اینکه پس از رد کلیات لایحه بودجه در مجلس، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری تأکید کرده که دولت تصمیمی برای ارائه لایحه جدید بودجه به مجلس ندارد اما روز 19 بهمن، رئیس جمهوری با بیان اینکه «ارجاع لایحه بودجه به دولت خلاف قاعده مرسوم و آیین‌نامه بوده است، گفت: در اولین فرصت مصوبه جدید دولت درخصوص لایحه بودجه ۱۴۰۰ به مجلس ارائه خواهد شد. از مجلس محترم انتظار می‌رود، اصلاحیه دولت به دور از تنش و در آرامش مورد بررسی قرار گیرد و در کوتاه‌ترین زمان به رأی گذاشته شود.»
 یکی از مهم‌ترین موارد اختلاف در منابع لایحه بودجه، حذف ارز 4200 تومانی در این لایحه بود که مجلس ارز 17 هزار و 500 تومانی را جایگزین آن کرده است. اما دولت بشدت با این موضع مجلس مخالف است و آن را در تنگنا قرار دادن معیشت مردم می‌داند.
البته عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی روز شنبه تأکید کرده بود که در اصلاحیه لایحه بودجه، دولت ارز 4200 تومانی را حذف نکرده است.
بر اساس گزارش ارائه شده از سوی سازمان برنامه و بودجه اصلاحات بودجه در منابع و مصارف با حفظ منطق و شاکله کلی لایحه بودجه انجام شده است. بر این اساس تأمین کالاهای اساسی و ضروری مردم با ارز ترجیحی و همچنین منابع لازم برای حوزه‌های توسعه‌ای کشور، مورد توجه قرار گرفته است.
روز گذشته پس از ارائه گزارش سازمان برنامه و بودجه، رئیس‌جمهوری در ستاد اقتصادی دولت، با تأکید بر ضرورت تصویب هرچه سریع‌تر لایحه بودجه گفت: موضوع مهمی مثل بودجه کشور نباید بگذاریم درگیر مناقشات و مباحث بی‌ثمر شود و با همگرایی و اجماع‌سازی پیام ثبات و رشد به اقتصاد بدهیم.
روحانی با بیان اینکه اقتضای وضعیت اقتصادی امروز کشور و در عین حال انتظارات مردم از دولت، ایجاد آرامش و ریل‌گذاری صحیح مسیر آینده اقتصاد است، اظهار داشت: باید همه توجه کنیم که هر وقفه‌ای در تصویب بودجه کشور می‌تواند به کلیت اقتصاد و از آن مهم‌تر معیشت و زندگی مردم آسیب وارد کند.
در این جلسه با توجه به تحولات بین‌المللی و تغییرات احتمالی در تعاملات جهانی و تأثیرات آن بر وضعیت اقتصادی کشور، انتظارات عمومی، بویژه در بازار سرمایه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
رئیس‌جمهوری در همین رابطه گفت: جامعه با مشاهده شکست دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی و در آستانه پیروزی ملت، در انتظار بهره‌گیری از ثمرات مقاومت خود قرار دارد.
روحانی با بیان اینکه تکانه‌ها و تنش‌های غیراقتصادی در اقتصاد اثرگذار شده است، اظهار داشت: شایسته است همه مسئولان در تمامی قوای کشور، در کنش‌ها و اظهارات خود نهایت مراقبت و دقت را به عمل آورند تا مبادا شرایطی خلاف انتظار عمومی شکل بگیرد که موجب اثرات منفی در جامعه شود.
رئیس‌جمهوری تأکید کرد: دولت تا روز آخر خدمت خود، حراست از معیشت مردم را وظیفه نخست خود می‌داند و تأمین کالاهای اساسی با نرخ ترجیحی، سیاست قطعی دولت تا پایان خواهد بود.

گروه ورزشی/ هفته پانزدهم لیگ برتر فوتبال دیروز با انجام 3 دیدار به پایان رسید. از ساعت 15 دو دیدار به صورت همزمان آغاز شد که در یکی از آنها مس و ذوب آهن در ورزشگاه شهدای مس رفسنجان مقابل هم قرار گرفتند که این مسابقه 3-1 به سود مس به پایان رسید. فراز امامعلی (34)، قائم اسلامی‌خواه (89) و علیرضا نقی‌زاده (90+1) برای شاگردان محمد ربیعی گلزنی کردند و وحید محمدزاده (68 - پنالتی) برای ذوب‌آهن گل زد تا این تیم در نبود رحمان رضایی هم بازنده شود. همچنین سایپا و تراکتور در ورزشگاه شهید دستگردی تهران به مصاف هم رفتند که این بازی 2-1 به سود سرخپوشان تبریزی خاتمه پیدا کرد. در این مسابقه، مهرداد حیدری (7) تیم ابراهیم صادقی را پیش انداخت ولی محمدرضا خانزاده (3+45) و حمید بوحمدان (6+45) برای تراکتور گلزنی کردند و این بازی در نهایت با برتری خارج از خانه یاران مسعود شجاعی به پایان رسید.
پرسپولیس و چهارمین برد پیاپی
در آخرین دیدار هفته پانزدهم، پرسپولیس در حالی از ساعت ۱۷:۱۵ در ورزشگاه آزادی پذیرای پیکان بود که روی سکوهای ورزشگاه با طرح موزاییکی یاد و خاطره شهدای منطقه چوار گرامی داشته شد. یحیی گل محمدی در شرایطی تیمش را به میدان فرستاد که از همان ترکیب بازی با مس استفاده کرد و خبری از مهدی عبدی در خط حمله نبود و استراتژی مشکی پوشان پرسپولیس حمله روی فرارهای امید عالیشاه بود. در مقابل، مهدی تارتار که محمد نوری را به علت ابتلا به کرونا در اختیار نداشت، مثل بازی‌های قبل روی اوت‌های بلند نادر محمدی و ضربات سر بازیکنانی مانند فرزاد حاتمی حساب کرده بود. دقیقه 9 موقعیت خوبی برای پرسپولیس خلق شد و ارسال سعید آقایی به روی شش قدم پیکان، با ضربه وحید امیری همراه شد ولی توپ با برخورد به محمد دریس دروازه‌بان پیکان به کرنر رفت. ضربه کرنر بعد از دفع شدن توسط پیکانی‌ها، با شوت دیگری از سوی سرلک همراه بود که باز هم دریس این توپ را دفع کرد و خطر از روی دروازه شاگردان تارتار دور شد. پرتاب‌های اوت محمدی دقیقه ۳۰ خطرناک شد و ارسال او با ضربه سر آرش قادری همراه بود که به شکل خطرناکی از کنار دروازه بیرون رفت. دقیقه ۳۶ نفوذ عالیشاه موقعیت خوبی را برای میزبان به وجود آورد اما ضربه او از زاویه بسته توسط دریس دفع شد تا نیمه نخست بدون رد و بدل شدن گلی به پایان برسد. پرسپولیس که نیمه دوم را هجومی‌تر آغاز کرده بود، دقیقه 50 به سمت دروازه پیکان حمله‌ور شد ولی توپ ارسالی از جناح چپ و ضربه سر کمال کامیابی‌نیا به تیرک عمودی دروازه پیکان برخورد کرد و تبدیل به گل نشد ولی دقیقه 54 کار تیمی عالی بازیکنان پرسپولیس با پاس در عمق سیامک نعمتی در سمت چپ محوطه جریمه پیکان به امید عالیشاه رسید و پاس در عرض او مقابل دروازه خالی پیکان را احمد نوراللهی به گل تبدیل کرد تا پرسپولیس پیش بیفتد. دقیقه 69 پیکان تا آستانه به تساوی کشاندن بازی پیش رفت ولی شوت زیبای مجید عیدی به تیر افقی دروازه حامد لک برخورد کرد و بعد هم پرسپولیسی‌ها توپ را برگشت دادند. در ادامه بازی در میانه میدان در جریان بود و اتفاق خاصی روی دروازه‌ها نیفتاد. دقیقه 83 یحیی دو تعویض همزمان انجام داد و محمدمهدی مهدی‌خانی به جای عالیشاه و عبدی به جای نعمتی وارد زمین شدند تا گل‌محمدی نشان دهد به دنبال گل بعدی است اما این اتفاق نیفتاد. در مقابل پیکان در لحظات آخر حملات خود را افزایش داد ولی ضربه بازیکن این تیم در دقیقه 92 را سیدجلال حسینی از روی خط بیرون کشید تا این بازی با همان یک گل به سود پرسپولیس به پایان برسد و این تیم باچهارمین برد پیاپی خود و با  27 امتیاز به رده دوم صعود کند و جای استقلال را بگیرد. سرخپوشان پایتخت حالا یک گام دیگر در مسیر قهرمانی نیم فصل در پیش دارند.

گروه فرهنگی/ پانزدهمین دوره از جشنواره شعر فجر در حالی با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین اختتامیه این رویداد ادبی بر تأثیر مثبت شعر برای کاهش فشارهای روحی و روانی نشأت گرفته از شیوع بیماری کرونا تأکید کرد. به گفته صالحی کرونا در کنار همه فرصت‌هایی که از شعر گرفت موجب شکل‌گیری تجربه‌های جدیدی از جمله بهره‌مندی از فضای مجازی هم شد.
فرصت‌هایی که کرونا از شعر گرفت و فرصت‌هایی که برای آن ایجاد کرد
در آیین اختتامیه پانزدهمین دوره این جشنواره که به شکل آنلاین از تالار وحدت و با حضور جمعی از مسئولان فرهنگی و برگزیدگان جشنواره برگزار شد، سید عباس صالحی گفت: «کرونا فرصت‌هایی را از شعر و شاعران گرفت و فرصت‌هایی را نیز به شعر و شاعران داد که تجربه جدیدی است. پیشنهاد می‌کنم به معاونت فرهنگی و دوستان مسئول در حوزه شعر و شاعری که این تجربه شاعرانه کرونایی را با جهان به اشتراک بگذارند.
وزیر ارشاد در ادامه ضمن اشاره به وضعیت امروز شعر افزود: «در آخرین سال قرن چهاردهم هستیم؛ سالی که در آن با دو اتفاق مهم روبه‌رو بودیم. نخست چهلمین سالگرد دفاع مقدس است که بخش قابل توجهی از شعر ما با این اتفاق پیوند خورده است. یاد همه شاعران را گرامی می‌داریم که در دفاع‌مقدس و سال‌های جنگ سرودند و الان کنار ما نیستند. شاعرانی مثل مهرداد اوستا، حمید سبزواری، قیصر امین‌پور، سیدحسن حسینی، سپیده کاشانی، احمد عزیزی و دیگرانی که در خاطر من عبور نکردند.» صالحی در بخش دیگری از سخنانش اتفاق مهمی دیگری که در سال‌جاری با آن مواجه بوده و هستیم را شیوع کرونا عنوان کرد و گفت: «کرونا یک‌سالی است جهان را درنوردیده و در کشور ما هم شرایطی را ایجاد کرده که شعر با کرونا هم پیوند خورده است. در این دوران شاهد آن بودیم که از یک طرف سرمایه انسانی شعر فارسی به میدان آمد. شعر گرانسنگ سعدی که می‌گوید: «بنی‌آدم اعضای یکدیگرند» جان مایه زندگی مردم جهان شد آنچنان که نخست‌وزیر اسپانیا هم در موج نخست به آن اشاره کرد.»
شعر به کمک جامعه آمد تا لبخند را روی لب‌ها بیاورد
او با اشاره به اینکه در کنار سرمایه تاریخی شعر فارسی، شاعران امروز نیز در فضای کرونایی و قالب‌های مختلف آمدند و شعر سرودند ادامه داد: «در این دوران هم شعرهای بلندی داشتیم که در تکریم مدافعان سلامت سروده شدند و هم شعرهایی که در ماه‌های نخست به‌عنوان شعرهای آموزشی برای رعایت فضای بهداشت و پیشگیری سروده شده‌اند. شعرهایی که در قالب کودکانه و غیرکودکانه به کمک فضای آموزشی و بهداشت آمد.»
به گفته صالحی بخشی از شعرهایی که در سال‌جاری خلق شدند روایتگر رنج‌هایی هستند که کرونا بر ما تحمیل کرده، رنجی که البته گستره‌ای جهانی دارد؛ او تصریح کرد: «بخش دیگری از شعر ما در این دوره، مربوط به طنزهای کرونایی بود. در ایامی که جامعه ایرانی و جهانی گرفتار خودمحبوسی و فشارهای روحی و روانی کرونا بود؛ شعر به کمک جامعه آمد تا لبخند را روی لب‌ها بیاورد. در این دوره ما مجموعه‌های قابل‌توجهی داریم که به زبان طنز به کرونا پرداخته‌اند.»
او در بخش دیگری از سخنانش پیشنهادی هم برای مسئولان معاونت فرهنگی و دست‌اندرکاران حوزه شعر داشت، اینکه برای به اشتراک گذاشتن تجربه شعری در دوره کرونا با دیگر کشورها تلاش کنند. صالحی در همین رابطه گفت: «شعر یکی از روزنه‌های گفت‌وگو با جهان در دوره فراگیری کرونا است، دردی که همه جهان با آن همراه بوده‌اند و به‌گونه‌ای شاعران جهان هم با این درد همکلامی کرده‌اند تا فرصت‌هایی برای تخلیه این درد و بیان تجربه فراهم باشد. به نظر می‌آید این گفت‌وگو را می‌توان از دریچه کرونا با شعر جهانی آغاز کرد؛ با سرمایه‌ای که شعر ایرانی داشته و دارد.»

برش

جشنواره، امانتدار شعر فارسی است

مریم جلالی، دبیر علمی پانزدهمین دوره جشنواره شعر فجر هم در آیین اختتامیه گفت: «این جشنواره از سال ۱۳۸۵، آیینه‌ای برای انعکاس طرحی نو، ترغیب و تکریم پژوهشگران و شاعران و بازشناسی کلام صاحبان کلام، بی‌تردید جشنواره شعر فجر امانتدار شعر کهن و نو فارسی است. جشنواره شعر فجر فرصتی است برای نشان دادن اینکه چگونه می‌توان با کلمات، زیبا دید، چگونه می‌توان به وسیله زیباترین واژگان، جنگید و حتی چگونه می‌توان نفرت و تحریم را به کمک کلام، وادار کرد تا به سوی خود شلیک کند.
این جشنواره یعنی ادب، تاریخ، اجتماع، سیاست، عشق، طرب و حتی دفاع و جنگ. کمیته علمی و داوران جشنواره امسال، ایستاده‌اند تا بگویند هرکس، به سهم خود از شعر فارسی نصیبی دارد. آثار رسیده چه در کسوت زیبای شعر، چه در جامه نقد و نظریه‌پردازی و چه در التذاذ ‌رسانی به ذائقه مخاطب نشان می‌دهد شعر امروز، محدود به جنسیت‌ها و حتی چارچوب‌های سنی نشده است و قویتر از گذشته به حیات خود ادامه خواهد داد.»‌

برگزیدگان پانزدهمین دوره

حوزه «شعر بزرگسال»، در بخش شعر محاوره کتاب«چهارده شب» سروده مجید صالحی به عنوان شایسته تقدیر معرفی شد در بخش شعر نو به‌طور مشترک «امان‌نامه» سروده سیداکبرمیرجعفری و «پرنده بی‌آسمان» سروده محمدرضا روزبه عنوان برگزیده را کسب کردند.  در بخش شعر کلاسیک، «دلم برای خزر شور می‌زند» سروده سجاد حیدری قیری و«نورهان» سروده محمدرضا تقی‌دخت به‌طور مشترک برگزیده شدند. کتاب‌های «باران در خودم می‌بارد» اثر حسین تولایی و «لباس پرپری» اثر مریم هاشم‌پور به‌طور مشترک برگزیده حوزه شعر «کودک و نوجوان» اعلام شدند. «زندگی سعدی شیرازی» و «سرّ سخنان نغز خاقانی» هم برگزیدگان مشترک بخش درباره شعر بودند. حسین اسرافیلی، مرتضی امیری اسفندقه، عباس باقری، عباس براتی‌پور، پرویز بیگی حبیب‌آبادی، محمدحسین جعفریان، عبدالرضا رضایی‌نیا، قادر طهماسبی (فرید)، محمدرضا عبدالملکیان، علیرضا قزوه، عبدالجبار کاکایی، علی‌محمد مؤدب، یوسفعلی میرشکاک و سیمین‌دخت وحیدی برگزیدگان بخش ویژه دفاع مقدس اعلام شدند. اما محمودرضا اکرامی‌فر، مریم حائری، محمدکاظم کاظمی، محمد میلان‌لک و محمدحسین نعمتی هم به عنوان تقدیری‌های بخش نفس‌های شعر در روزگار کرونا معرفی شدند.